‘We willen het voor de samenleving mooier en beter maken’
Samen, digitaal, transparant: Sander wordt er blij van!
Sander Koops, adviseur I&A, is al een aantal jaar betrokken bij de informatiewetgeving. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) kwam een aantal jaren geleden tot de conclusie dat er in Nederland meer dan 30 wetten en regels in het informatiedomein zijn. En dat deze allemaal raakvlakken hebben en overlappen. De VNG richtte vervolgens diverse werkgroepen in om de samenhang tussen al die wetten en regels uit te zoeken om gemeenten te helpen hun informatiehuishouding op orde te krijgen. Sander stapte in een van die werkgroepen.
Specialist of toch generalist?
Vooraf wil Sander één ding duidelijk hebben: ‘Ik mag dan wel geïnterviewd worden voor de rubriek ‘De Specialist’, maar eigenlijk voel ik mij een generalist, omdat ik van al die wetten maar een klein beetje weet. Maar het klopt wel dat ik binnen HLTsamen wordt gezien als specialist op het gebied van informatiewetten als geheel. En als het spannend wordt en ik te weinig van een wet weet, dan zoek ik de echte specialist op. Die weet ik gelukkig te vinden’, lacht hij.
Proeftuin
‘In 2019 hebben Robert van Dijk, die toen griffier van Teylingen was, en ik meegedaan aan de ‘Proeftuin Actieve Openbaarmaking’ van de VNG’, vervolgt Sander. ‘Samen met anderen hebben we gewerkt aan het ‘Implementatieplan actief openbaar maken’. Van daaruit ben ik weer in andere werkgroepen van de VNG beland.’
‘Ik mag dan wel geïnterviewd worden voor de rubriek ‘De Specialist’, maar eigenlijk voel ik mij een generalist’
Inzet: digitalisering van de overheid
Sindsdien volgt hij de ontwikkelingen op de voet. Op dit moment spelen er een paar belangrijke onderwerpen. ‘De EU en het Rijk zien digitalisering niet langer als een keuze van de verschillende overheidsorganisaties’, vertelt Sander. ‘Nu is het nog zo dat de ene gemeente al heel ver is in de digitale dienstverlening aan haar inwoners en dat een andere gemeente bij wijze van spreken nog met pen en papier werkt. De EU en het Rijk willen van deze verschillen af door middel van wetgeving. Ze zetten dus flink in op digitalisering.’
Open en transparante overheid
‘Naast digitalisering zijn ook open en transparant sleutelwoorden’, vervolgt Sander zijn verhaal. ‘Belangrijk uitgangspunt is het creëren van een gelijke informatiepositie. Dat betekent dat ambtenaren en inwoners over dezelfde informatie moeten beschikken, zodat inwoners ook begrijpen wat we doen. Het betekent dat zij niet alleen een besluit op de mat krijgen, maar tegelijkertijd zien op basis van welke regelgeving, informatie en afwegingen dat besluit is genomen. Persoonlijk word ik daar blij van’, vertelt hij enthousiast. ‘We werken immers met publieke middelen en willen het voor de samenleving mooier en beter maken. Waarom zouden we dat dan niet transparant doen?’
Actieve openbaarmaking begint nu echt
En dan is er de Woo-index, die op 19 juni 2023 in gebruik is genomen. ‘Deze ondersteunt actieve openbaarmaking volgens de Wet open overheid door te verwijzen naar documenten die gemeenten raadpleegbaar moeten maken en centraal doorzoekbaar voor inwoners’, legt Sander uit. ‘De actieve openbaarmaking gaat nu echt beginnen! Binnen het I&A-programma ‘Samen, Digitaal, Transparant’ houden we de ontwikkelingen goed in de gaten en zorgen we ervoor dat we in de basis aan alle verplichtingen voldoen.’
Stok achter de deur
‘Als het makkelijker wordt voor de inwoners, wordt het ook makkelijker voor onszelf’, gaat Sander verder. ‘Voor ons zit er dus ook winst in. Alleen komt het er wel weer bij, net zoals veel andere dingen. En er is al zoveel druk. Maar heel veel dingen hadden we allang moeten doen. De Woo is daarom wel een goede stok achter de deur’, besluit Sander zijn verhaal.